Expressionisme
Aan het begin van de 20e eeuw zorgde het expressionisme voor baanbrekende veranderingen in de kunst en werd het een van de belangrijkste bewegingen van het klassiek modernisme. Het ontwikkelde zich als een reactie op de heersende omstandigheden in de kunst en de maatschappij en vond veel aanhangers in de schilder- en beeldhouwkunst en andere kunstvormen zoals literatuur, muziek, theater en film. De vertegenwoordigers van het expressionisme definieerden zichzelf door zich te onderscheiden van de populaire stijlen impressionisme, realisme en naturalisme. Bovendien weerspiegelden ze in hun werken de fundamentele veranderingen in de maatschappij en de politiek. Onder de indruk van voortschrijdende industrialisatie, rationalisatie en anonimiteit, evenals twee wereldoorlogen, groeide het verlangen naar kunst die sterk beïnvloed werd door de emoties en ongekunstelde expressie van de kunstenaars.
Emotionele expressie en krachtige kleuren - de kenmerken van expressionistische kunst
Hoewel het overkoepelende concept en de moed om te vernieuwen de progressieve kunstenaars van die tijd verenigde, is het moeilijk om een uniforme en universeel geldige definitie van expressionisme te vinden in termen van artistieke expressie. Er kunnen echter wel enkele parallellen en overeenkomsten worden geïdentificeerd: Het verlaten van de realistische en gedetailleerde weergave van onderwerpen en de wending naar een interpretatief en subjectief standpunt waren bijzonder kenmerkend. Om dit te bereiken werden de oppervlakken groter en de vormen van het onderwerp gereduceerd tot de essentie. Bovendien werden expressionistische beelden gedomineerd door sterke kleuren en complementaire contrasten. Veel kunstenaars werkten tegelijkertijd aan theoretische geschriften om hun concepten uit te leggen en intellectueel te onderbouwen. Tot de belangrijkste behoren "Concerning the Spiritual in Art" (1911) en "Point and Line to Plane" (1926), twee publicaties van de Russische schilder Wassily Kandinsky die een impact hadden op het Bauhaus en ver daarbuiten.
Expressionistische pioniers in Dresden en kunstrevolutie in de Alpen - "Die Brücke" en "Der Blaue Reiter".
Expressionisme, zoals het vandaag de dag wordt gezien, is een overwegend Duits fenomeen en verspreidde zich over vele regio's van het land. Het lijdt echter geen twijfel dat "Die Brücke" en "Der Blaue Reiter" de grootste, invloedrijkste en bekendste kunstenaarsgroepen van deze stijl waren. De georganiseerde vorm van de expressionistische beweging ontstond voor het eerst in Dresden. In 1905 richtten architectuurstudenten Ernst Ludwig Kirchner, Erich Heckel, Karl Schmidt-Rottluff en Fritz Bleyl de schildersvereniging "Die Brücke" op, waar zich in de jaren daarna nog veel meer kunstenaars bij zouden aansluiten, zoals Max Pechstein of Emil Nolde. Vanaf 1911 ontwikkelde zich in München en omgeving een andere gemeenschap van kunstenaars zoals Wassily Kandinsky, Franz Marc, Gabriele Münter, August Macke en Alexej von Jawlensky, die samen tentoonstellingen organiseerden en bekend werden als de "Blaue Reiter". Beide kunstenaarsgroepen verschilden in hun wereldbeeld, stijl en perceptie van de artistieke missie, maar de progressieve schilderstijl van het expressionisme zou alle volgende generaties kunstenaars beïnvloeden.
Expressionistische werken bij ars mundi
Veel kunstwerken uit het expressionisme staan nu symbool voor moderne kunst. Ons assortiment bevat talrijke beroemde motieven uit dit tijdperk in authentieke en schitterende reproducties, zoals "Geel-Rood-Blauw" van Wassily Kandinsky, "Blauw paard" van Franz Marc, "Zonsondergang in de haven van Leba" van Max Pechstein of "Abstract hoofd" van Alexej von Jawlensky, en beeldhouwwerken zoals "Danseres van Java" van Emil Nolde of "Herder in een storm" van Ernst Barlach.