Klassiek modernisme
Klassiek modern: het begin van een nieuwe schilderstijl
Klassiek modern is een term die in de kunst- en architectuurgeschiedenis wordt gebruikt om het tijdperk te beschrijven dat ruwweg loopt van het einde van de 19e eeuw tot het midden van de 20e eeuw. Deze fase markeert het hoogtepunt van verschillende kunsttijdperken die vandaag de dag vanuit kunsthistorisch perspectief bijzonder relevant zijn. De verzamelterm Klassiek Modern omvat de avant-garde tendensen in verschillende Europese landen. De belangrijkste zijn kubisme, constructivisme, expressionisme, Bauhaus, dada en surrealisme. De kunstenaars van Klassiek Modern werkten echter niet als een homogene groep, maar ontwikkelden hun idee van hedendaagse kunst onafhankelijk van elkaar. De enige overeenkomst was dat ze afstand namen van de traditionele representatieve vormen van de 19e eeuw. Met deze benadering gaven de kunstenaars van Klassiek Modern een beslissende richting aan voor de kunst van de 20e en 21e eeuw.
Kenmerken van klassiek moderne schilderkunst
Omdat de moderne schilderkunst geen uniforme artistieke stroming is, is het moeilijk om universeel geldige kenmerken aan te wijzen. Toch kan het loslaten van realistische weergave en naturalistische vormen ongetwijfeld gezien worden als een belangrijke verworvenheid die de stijlen van de Klassiek Moderne delen. Tot het einde van de 19e eeuw was de schilderkunst nog min of meer gebonden aan de natuurlijke verhoudingen van mens en natuur. Dit zou fundamenteel veranderen rond de eeuwwisseling van de 20e eeuw. Hoewel de objecten niet helemaal verdwenen uit de schilderijen van de Klassiek Moderne, herinterpreteerden de avant-garde schilders de rol en functie van deze objecten volledig. Zo wijdden de kunstenaars van het expressionisme hun schilderijen aan het uitdrukken van hun emoties. De standaard was niet langer het beelden van de werkelijkheid, maar de subjectief beleefde en gepassioneerde interpretatie van de werkelijkheid. De beeldtaal van de expressionisten werd gekenmerkt door sterke, contrasterende kleuren en onconventionele en abstracte manieren om picturale objecten weer te geven. De kunstenaars van het kubisme waren in 1906 nog een stap verder gegaan. Ze verwierpen over het algemeen een driedimensionale schilderstijl en oriënteerden de contouren van de picturale objecten op geometrische figuren zoals bollen, kegels of piramides. Door de vormen terug te brengen tot een paar basisbouwstenen, zetten ze een belangrijke stap in de richting van Abstractie - ook al waren de onderliggende objecten uit de werkelijkheid nog steeds herkenbaar. De kunstenaars van het surrealisme verwezen ook naar concrete objecten in hun schilderijen, maar hun herinterpretatie van de werkelijkheid hield in dat ze objecten uit hun gebruikelijke context haalden of op een vervormde manier afbeeldden. Op deze manier creëerden ze een "parallelle werkelijkheid" van dromen, fantasieën en visioenen, waarvan sommige bizar en absurd waren. Met deze vorm van expressie verkenden de kunstenaars van het surrealisme de grenzen van het menselijk bewustzijn, weg van de beperkingen van de rationaliteit. De kunstenaars van het constructivisme gingen het verst in hun onthechting van de figuratieve schilderkunst. Ze hielden zich aan zeer technische ontwerpprincipes en werkten uitsluitend met gekleurde oppervlakken, lijnen en geometrische vormen in hun schilderijen. Mensen, landschappen of andere echte objecten kwamen niet meer voor in het strikte constructivisme.
Beroemde kunstenaars van het klassiek modernisme
In de fase van het Klassiek Modernisme verwierven veel kunstenaars wereldwijde bekendheid en hun werken zijn vandaag de dag nog steeds erg populair op tentoonstellingen en veilingen. In de context van het expressionisme zijn de kunstenaars van de "Der Blaue Reiter" groep zoals Franz Marc, August Macke en Gabriele Münter en die van de Dresden "Brücke" groep zoals Ernst Ludwig Kirchner, Karl Schmidt-Rottluff en Erich Heckel het vermelden waard. Tot de legendes van het kubisme behoren Pablo Picasso en Georges Braque, die als de grondleggers worden beschouwd, maar ook Juan Gris of Fernand Léger. Joan Miró, René Magritte en Max Ernst hadden een beslissende invloed op het surrealisme, Kasimir Malevich, Piet Mondriaan en László Moholy-Nagy op het constructivisme. Toch gebruikten sommige kunstenaars van de Klassiek Moderne niet slechts één, maar meerdere avant-gardistische stijlen: Paul Klee, bijvoorbeeld, creëerde een zeer divers oeuvre dat kan worden geclassificeerd als expressionisme, constructivisme, kubisme en surrealisme. In onze online shop kun je schilderijen kopen van een breed scala aan kunstenaars in de stijl van Klassiek Modern.